بررسی میزان بیان و پلی مورفیسم ژن socs1 در بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس استان سیستان و بلوچستان

بیماری ام اس یک بیماری التهابی با منشا خودایمنی در سیستم اعصاب مرکزی بدن است. با وجود تلاش های محققان مختلف در حوزه های متفاوت علوم پزشکی هنوز علت بروز این بیماری پیچیده ناشناخته باقی مانده است. اکثر مطالعات انجام شده در این حوزه بر نقش توام ژنتیک و محیط در کنار هم در بروز این بیماری دلالت دارند. میزان شیوع این بیماری در قسمت های مختلف دنیا متفاوت است و کشور ایران با بررسی های انجام شده در ناحیه با شیوع کم این بیماری قرار دارد. اما متاسفانه در طی سال های اخیر نرخ ابتلا به این بیماری در ایران و نیز سایر نقاط جهان بشدت در حال افزایش است به گونه ای که پیش بینی می شود تا چند سال آینده ایران به کشوری با نرخ متوسط ابتلا به بیماری ام اس تبدیل شود. پژوهش های انجام شده در حوزه ژنتیک بیماری ام اس نشان دهند این موضوع است که ژن های مختلفی در ژنوم انسان باعث افزایش استعداد ابتلا افراد، به این بیماری می شوند. یکی از ژن هایی که اخیرا ارتباط آن با بیماری ام اس تایید شده است، ژن socs1 می باشد. نقش این ژن در سلول، سرکوب کنندگی سیگنال دهی سیتوکین ها می باشد. سیتوکین ها از عوامل اصلی ایجاد التهاب در پلاک های مغزی بیماران ام اس می باشند که نقش خود را ازطریق سلول های مختلف سیستم ایمنی بازی می کنند. با توجه به اهمیت و ضرورت مطالعه بیماران ام اس، در این پژوهش به بررسی میزان بیان و پلی مورفیسم ژن socs1 در بیماران مبتلا به ام اس در جمعیت استان سیستان و بلوچستان پرداخته شد. جمعیت استان سیستان و بلوچستان با پشتوانه قومیتی خاص خود و همچنین با توجه به محیط ویژه آب و هوایی خود الگوی مناسبی برای مطالعات علت شناسی بیماری ام اس است. در این پژوهش، ابتدا با انجام مطالعات اپیدمیولوژیک در منطقه، بیماران ام اس مورد شناسایی قرار گرفتند. سپس با اخذ رضایت نامه کتبی از بیماران، به میزان 5 میلی لیتر خونگیری صورت گرفت. در ادامه، برای بررسی پلی مورفیسم ژن socs1، dna از خون استخراج و با روش pcr-rflp مورد آنالیز قرار داده شد. علاوه بر این به منظور بررسی میزان بیان ژن socs1 از خون گرفته شده rna نیز استخراج گردید و با روش real time pcr مورد بررسی واقع شد. نتایج نشان داد که بین آلل خطر در پلی مورفیسمrs243324 این ژن با استعداد ابتلا به بیماری ام اس در جمعیت مورد مطالعه ما ارتباط معنی داری وجود ندارد. درحالیکه، بیان ژن socs1 در بیماران مبتلا به ام اس در مقایسه با گروه کنترل سالم به میزان چند برابر بالاتر است که تایید کننده نقش حفاظتی این ژن در برابر سیگنال دهی سیتوکن ها در بیماری ام اس می باشد.